Waarschijnlijk ben je bekend met XLR-kabels, zelfs als je de term XLR misschien niet kent. XLR-aansluitingen worden namelijk wijdverspreid gebruikt in de audiowereld, daar waar betrouwbare overdracht van audiosignalen van punt A naar punt B essentieel is. XLR-kabels zijn dan ook de meest gebruikte aansluitingen naast jack-kabels, en terecht!
XLR female & male
Net zoals jack- of tulpaansluitingen, zijn XLR-connectoren verkrijgbaar in twee varianten: male en female. De male-connector wordt gekenmerkt door uitstekende pinnetjes, terwijl de female-connector juist gaatjes of 'bussen' heeft. Voor uitgangen gebruik je pinnetjes, terwijl ingangen worden verbonden met de gaatjes. Hierdoor hebben de meeste microfoons een male-aansluiting aan het uiteinde, terwijl bijvoorbeeld de ingangen op een mengpaneel female-connectoren hebben.
Gebalanceerd:
De standaard XLR-kabel is een gebalanceerde kabel met twee signaaldraden en een gevlochten afscherming. Bij kortere kabels zul je het verschil tussen gebalanceerd en ongebalanceerd wellicht niet snel merken, maar wanneer grotere afstanden moeten worden overbrugd, voorkomt een gebalanceerde verbinding storingen, zoals ruis en brom. Dit is ook het geval bij heel zwakke signalen, zoals die van microfoons. Microfoons worden immers vaak met langere kabels van soms wel tientallen meters aangesloten. Omdat zwakke microfoonsignalen over zulke grote afstanden allerlei storingen kunnen oppikken, is het belangrijk dat het signaal ongevoelig wordt gemaakt voor dergelijke storende invloeden. Vandaar dat XLR de standaardverbinding is voor microfoons.
3 tot 7 pins
XLR-connectoren zijn verkrijgbaar in verschillende varianten, variërend van drie tot zeven pinnen. In de wereld van geluidstechniek is de variant met drie pinnen het meest gangbaar. De variant met vier pinnen wordt onder andere gebruikt in intercomsystemen en hoofdtelefoon-aansluitingen. Vijf pinnen waren oorspronkelijk de standaard voor DMX-toepassingen, oftewel verlichtingsbesturing. Echter, steeds vaker wordt nu ook de conventionele XLR-plug met drie pinnen gebruikt. De zes- en zeven-pins varianten komen minder vaak voor, waarbij de zeven-pins variant bijvoorbeeld wordt gebruikt in neon-toepassingen.
Als de apparatuur die je wilt verbinden verschillende aansluitingen heeft, zoals jouw microfoon met een XLR-uitgang en jouw geluidsinstallatie met een 6.3 mm microfooningang, dan heb je een verloopkabel of verloopplug nodig. In dit geval zou je een XLR female naar 6.3 mm jack-verloopkabel nodig hebben. Het kan ook andersom zijn, dus van 6.3 mm jack naar XLR male. Een veelgebruikte verloopstekker is die van jack naar XLR. Daarnaast zijn er ook XLR-tulp-kabels en -pluggen beschikbaar, evenals XLR-XLR verloopkabels en pluggen.
Geschikt voor DMX of niet
Op het eerste gezicht lijkt er geen verschil te zijn tussen een XLR- en een DMX-kabel, aangezien beide kabels gebruik maken van XLR-connectoren. Bovendien kom je XLR-aansluitingen zowel tegen op audio- als lichtapparatuur. Toch is er wel degelijk een verschil, en dat zit hem in de weerstand van de kabel. Een XLR-kabel heeft een weerstand van 75 Ohm en is geschikt voor audiosignalen. Een DMX-kabel daarentegen heeft een hogere weerstand van 110-120 Ohm, waardoor deze kabel met name geschikt is voor verlichtingstoepassingen. Voor eenvoudige lichtopstellingen met korte kabels volstaan normale XLR-kabels meestal. Maar bij uitgebreidere opstellingen heb je specifieke DMX-kabels nodig. Dus als je bijvoorbeeld spectaculaire lichteffecten wilt creëren, is het raadzaam om te kiezen voor DMX-kabels.